Μία Αφρικανική – Πεντηκοστιανή Κίνησις εις την Ελλάδα
Πρωτ. Βασιλείου Α. Γεωργοπούλου
Λέκτορος Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ
Η Συναγωγή: Εκκλησία όλων των Εθνών (Synagogue. Church of all Nations) είναι μία Πεντηκοστιανή – Χαρισματική κίνηση θεραπείας, που ιδρύθηκε τη δεκαετία του 1990 στο Λάγος της Νιγηρίας από τον αυτοαποκαλούμενο προφήτη Temitope Balugon Joshua. Σύμφωνα με τον Πεντηκοστιανό καθηγητή A. Anderson πρόκειται για μια από τις πιο αμφιλεγόμενες αλλά και ταχύτατα αναπτυσσόμενες νέες “Εκκλησίες” στη Νιγηρία, η οποία μάλιστα έχει προσελκύσει την μεγάλη προσοχή τόσο του τοπικού όσο και του διεθνούς τύπου, ιδιαιτέρως δε το πρόσωπο του ιδρυτή της. Κατά τους ισχυρισμούς της κίνησης η ίδρυσή της ήταν θέλημα του Θεού, το οποίο υλοποιήθηκε μέσω του Τ. Β. Joshua.
Στο διαδικτυακό τόπο της κίνησης ο Τ. Β. Joshua παρουσιάζεται ως ένα εκλεκτό όργανο του Θεού, ένας αγωγός, μέσω του οποίου διαχέεται η ευλογία του Θεού στον κόσμο. Στην ίδια ιστοσελίδα αναφέρεται ότι τα “θαύματα”, που πραγματοποιεί ο Χριστός μέσω του Τ. Β. Joshua είναι αμέτρητα.Τα “θαύματά” του μάλιστα διακρίνονται σ΄ επιμέρους κατηγορίες όπως: α) θεραπείες AIDS, β) θεραπείες καρκίνου, γ) αποκατάσταση της όρασης, δ) θεραπεία παραλύτων, ε) θεραπεία από δαιμόνια κ.α.Από τους οπαδούς του μάλιστα αυτού του είδους τα “θαύματα– θεραπείες” προβάλλονται ως απόδειξη της θεϊκής αποστολής του Τ. Β. Joshua. Πρόκειται βεβαίως για συνήθεις ισχυρισμούς στον Πεντηκοστιανικό χώρο και σχετίζεται με τη γνωστή «βιομηχανία» “θαυμάτων–θεραπειών”, που συναντά με σε αναρίθμητες Πεντηκοστιανές–Χαρισματικές κινήσεις ανά την υφήλιο.
1. Η παρουσία της κίνησης στην Ελλάδα
Η κίνηση εμφανίστηκε δημόσια για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 2002. Η πρώτη εμφάνισή της είχε αρχικά πραγματοποιηθεί στο χωριό Ματαράγκα του νομού Καρδίτσας και μάλιστα με τρόπο αρκετά θορυβώδη, γεγονός που τότε είχε απασχολήσει την τοπική κοινωνία αλλά και κάποια Μ.Μ.Ε. Στο χωριό Ματαράγκα είχε δωρηθεί οίκημα για τη δημιουργία ευκτήριου οίκου της κίνησης για τα εγκαίνια του οποίου είχαν συγκεντρωθεί πολλοί Πεντηκοστιανοί από διάφορα μέρη της Ελλάδας. Είχαν τυπωθεί και προσκλήσεις με την ονομασία της κίνησης, ενώ αναμένονταν και η άφιξη του ιδίου του Τ. Β. Joshua, κάτι που τελικά δεν πραγματοποιήθηκε.
Το 2006 επισήμως η κίνηση υπέβαλε αίτηση αναγνώρισης –χορήγησης αδείας ευκτηρίου οίκου στο Υπουργείο Παιδείας. Τα μέλη της κίνησης στην Ελλάδα είναι Έλληνες Πεντηκοστιανοί, που προσχώρησαν από άλλες Πεντηκοστιανές ομάδες και αφρικανοί μετανάστες, που ζουν στην Ελλάδα. Η Συναγωγή: Εκκλησία όλων των Εθνών ανήκει στις Πεντηκοστιανές – Χαρισματικές κινήσεις, που χρησιμοποιούν μουσικά όργανα και τραγούδια στις λατρευτικές τους συνάξεις.
2. Η Προτεσταντική και Πεντηκοστιανή κριτική κατά της κίνησης στην Ελλάδα
Πρέπει εν προκειμένω να επισημάνουμε ότι η εν λόγω Πεντηκοστιανή κίνηση έτυχε εξ αρχής κριτικής, τόσο από τον ελληνικό προτεσταντικό κόσμο, όσο και από ένα μήμα των Πεντηκοστιανών της Ελλάδας. Στον ελληνικό προτεσταντικό χώρο ο Τ. Β. Joshua χαρακτηρίζεται ως «ψευδοπροφήτης» και μάλιστα γίνεται αναφορά σε ανακοίνωση άλλων Πεντηκοστιανών κινήσεων της Νιγηρίας, στην οποία υποστηρίζεται ότι ο Τ. Β. Joshua «χρησιμοποιεί σαμανικές/μαγικές μεθόδους κάτω από χριστιανικό μανδύα». Την κριτική αυτή των άλλων Πεντηκοστιανών κινήσεων της Νιγηρίας ο Allan Anderson την χαρακτηρίζει ως “φαρμακερή” και “αναπόφευκτη”.Εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι στις αυτόχθονες Αφρικανικές Πεντηκοστιανές κινήσεις η χρήση και η μίξη προγενέστερων μαγικών πρακτικών με χριστιανικά στοιχεία δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο.
Η Αδελφότητα των Εκκλησιών της Πεντηκοστής Ελλάδος, για ευνόητους λόγους, τον Ιούνιο του 2002 εξέδωσε ανακοίνωση, που δήλωνε ότι η κίνηση «Συναγωγή: Εκκλησία όλων των Εθνών» και ο ιδρυτής της Τ. Β. Joshua δεν ανήκουν στον Πεντηκοστιανικό χώρο.Ο ισχυρισμός όμως αυτός δεν επιβεβαιώνεται από την πραγματικότητα, γιατί: α) Η ομολογία πίστεως της εν λόγω κίνησης έχει τυπικό Πεντηκοστιανικό χαρακτήρα, β) ο πεντηκοστιανός καθηγητής A. Anderson την χαρακτηρίζει ως Πεντηκοστιανή – Χαρισματική, γ) το λατρευτικό τελετουργικό της είναι ουσιαστικώς Πεντηκοστιανικό, και δ) γιατί δεν συμφωνούν με την εν λόγω ανακοίνωση το σύνολο των Πεντηκοστιανών της Ελλάδος.
Ως τελικό σχόλιο θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι εξ επόψεως Ορθοδόξου ο αιρετικός χαρακτήρας της εν λόγω κίνησης, ως τμήματος του λεγόμενου Πεντηκοστιανικού – Χαρισματικού χώρου, είναι αναμφισβήτητος. Ως προς το πρόσωπο δε του ιδρυτή της βρισκόμαστε για μια ακόμα φορά μπροστά σε μια κλασσική περίπτωση ανθρώπων, που στην Αγία Γραφή χαρακτηρίζονται ως «πονηροί και γόητες… πλανώντες και πλανώμενοι» (Β΄Τιμ. 3, 13).
Σημειώσεις
1. Βλ. Allan Anderson, Synagogue. Church of all Nations, στο Peter B. Clarke (Ed), Encyclopedia of new religious movements, 2006, σ. 553. 2. Πρβλ. Σωτηρίου Λιόση, Γνωστές θρησκείες, αιρέσεις και παραθρησκευτικές ομάδες στην Ελλάδα. Ευκτήριοι Οίκοι, 2004, σ.167. 3. Βλ. Περιοδικό "Τυχικός", Μάϊος-Ιούνιος 2002, σσ. 28-29.4. Βλ. Allan Anderson, Synagogue.
πηγή: ΑΝΤΙΑΙΡΕΤΙΚΟΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ