Ο ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Κ. ΧΡΗΣΤΟΥ

Εταξίδευσε για τας Αθήνας μ’ ένα αιγινίτικο πλοίο, του οποίου οι ιδιοκτήτες ή πλοίαρχοι ήσαν «οικείοι», θα ελέγαμε μάλλον φίλοι τους οποίους εγνώρισε στην Αλεξάνδρεια. Μόλις εξανοίχθηκαν στη θάλασσα, στο Παρθένιο Πέλαγος, συνάντησαν φοβερή τρικυμία, αλλά τέλος έφθασαν σώοι στη Ρόδο, αφού ο Γρηγόριος προσευχήθηκε εκτενώς και υποσχέθηκε κι’ ο ίδιος ν’ αφιερωθή στον Θεό, όπως παλαιά είχε υποσχεθή η μητέρα του.

Τι δηλώνει το κατέβασμα του Ιεράρχη από τον θρόνο, και τα ιερά ενδύματα, και το να ενδύεται ο Ιεράρχης  

Αγίου Συμεών Θεσσαλονίκης

 Ο ιεράρχης κατέρχεται από τον θρόνο του. Αυτό δηλώνει την συγκατάβαση του Θεού. Αφού δε προσκυνήσει τρεις φορές τον Θεό, ζητά χάρη και δύναμη να εκτελέσει τα θεία έργα, δείχνοντας έτσι ότι είναι δούλος του Θεού και ότι με την δύναμή του υπηρετεί στα έργα του (Υπαινιγμός στην ευχή του «καιρού» «Κύριε ἐξαπόστειλον τήν χείρα σου ἐξ ὕψους κατοικητηρίου (Ψαλμός 143, 7) καί ἐνίσχυσόν με εἰς τήν προκειμένην διακονίαν σου· ἴνα ἀκατακρίτως παραστάς τῷ φοβερῷ σου βήματι, τήν ἀναίμακτον ἱερουργίαν ἐπιτελέσω. Ὅτι σοῦ ἐστίν ἡ δύναμις καί ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν»).

ΔΥΟ ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΛΑΥΣΑΪΚΟ

Αρχιμ. Δανιήλ Γούβαλης (+)

 Μέσα στην εκκλησιαστική γραμματεία υπάρχουν μερικά βιβλία, όπου έχουν συγκεντρωθή θαυ­μαστά περιστατικά από την ζωή εναρέτων μοναχών, από τον βίο αγίων ασκητών. Αυτού του είδους τα βιβλία χαρακτηρίζονται συνήθως ως «Γεροντικά».

Στις αρχές του 5^ου μ.Χ. αι. κυκλοφόρησε ένα τέτοιο βιβλίο που παρουσίαζε θαυμαστές διηγήσεις από τον βίο μοναχών της Αιγύπτου, της Παλαι­στίνης, της Συρίας, της Ρώμης και της Καμπανίας. Αυτό το σύγγραμμα αγαπήθηκε πολύ και γνώ­ρισε πολυάριθμες εκδόσεις. Γράφτηκε από τον Παλ­λάδιο, τον επίσκοπο Ελενοπόλεως Βιθυνίας, αφωσιωμένο μαθητή του ιερού Χρυσοστόμου και συγ­γραφέα του βίου του ίδιου Πατρός. Δεν υπήρξε μοναστήρι, δεν υπήρξε άγιος ασκητής που να μην έφθασε ως εκεί ο Παλλάδιος. Συνεχώς συγκέν­τρωνε βιογραφικά στοιχεία και πληροφορίες για τους μοναχούς. Προπαντός τους όσιους Γέροντες της Αιγύπτου τους επισκέφθηκε ένα-ένα ξεχωριστά. Μόνο στην περιφέρεια της Αλεξάνδρειας ήρθε σε επικοινωνία με δύο χιλιάδες περίπου Γέροντες, που διέπρεπαν στην πνευματική ζωή.

ΘΕΑ ΘΕΙΟΥ ΦΩΤΟΣ

Αρχιμ. Δανιήλ Γούβαλης (+)

 Ένα υπερφυσικό σημείο που ανάγεται στα κορυφαία θαύματα είναι η θέα του θείου φωτός.

Αιώνες τώρα μέσα σε μοναστήρια, σε σκή­τες, σε ερημικά κελλιά, αναρίθμητοι μονάχοι αγωνίσθηκαν και αγωνίζονται μέσα στα πλαίσια της αγρυπνίας, της νηστείας και της προσευχής να πιάσουν, να ψηλαφήσουν, να δουν τον Θεό. Μέσα σ’ αυτόν τον πολύμοχθο αγώνα υπάρχουν περιπτώ­σεις, κατά τις οποίες ο πνευματικός αθλητής αντίκρυσε ένα υπερφυσικό φως, εντελώς διαφορετικό από τα φώτα του παρόντος κόσμου. Πρόκειται για θεϊκό φως. Πρόκειται για φως που δεν μπορεί να το δη, παρά μόνο εκείνος στον οποίο θα συγκαταβή ο Θεός. Βέβαια εδώ έχουμε να κάνουμε με θαύμα θαυμάτων. Εδώ κινούμεθα εκατό τοις εκα­τό σε χώρο υπερφυσικό. Αυτό που υποπίπτει στην θέα προέρχεται από άυλη και υπερφυσική πηγή αλλά και τα μάτια που θα το δουν πρέπει να αλλοιωθούν από θεϊκή δύναμι, για να μπορέσουν να το προσπελάσουν. Εάν πάλι γίνη θεατό όχι με τα φυ­σικά μάτια, αλλά νοερώς, με νοερά αίσθησι, και σ’ αυτήν την περίπτωσι η θεατική ικανότητα αποκτήθηκε με επέμβασι θεϊκής ενεργείας.

ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ:  ΧΡΙΣΤΟΚΕΝΤΡΙΚΟΣ Ή ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ;

π. Θεόκλητος Διονυσιάτης +

ΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ TOY ΧΡΙΣΤΟΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΥ

     Έμαθον δια της «Εκκλησίας», ότι εις τας Αθήνας αφίχθη τελευταίως ένας Γιόγκι και πολλοί έσπευσαν εις συνάντησίν του, «δια να μάθουν παρ’ αυτού την μέθοδον της κατακτήσεως της αληθούς  χαράς και ευτυχίας», την οποίαν υπέσχετο  «ο απόστολος ούτος του ανατολικού εξωχριστιανικού μυστικισμού».

Οι Γιόγκι, ως γνωστόν, είναι μονάχοι βουδδισταί, οι οποίοι ακολουθούντες τας υποδείξεις του πρίγκηπος Σιντάρτα — τον οποίον ανεγνώρισαν ως Θεόν — αγωνίζονται δια την απαλλαγήν των από την εσωτερικήν δυστυχίαν των, δια μεθόδων τινών. Ο βουδδισμός στηρί­ζει όλην την περί λυτρώσεως θεωρίαν του και μακαριότητα — «νιρ­βάνα» — εις την νέκρωσιν του αισθήματος της ζωής, της βουλήσεως. Και ως γνωρίζομεν εκ πληροφοριών, οι Γιόγκι, κάμνουν και ένα είδος «νοεράς προσευχής», περιερχόμενοι ούτω εις κατάστασίν τινα εκστάσεως.

ΜΕΤΑΞΥ ΟΥΡΑΝΟΥ ΚΑΙ ΓΗΣ ΜΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΟΥ ΑΘΩΝΑ

Μον. Θεόκλητος Διονυσιάτης (+)

 ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ έχει ιδιαιτέραν όντως χάριν, ως επίγειος πα­ράδεισος της Θεοτόκου Μαρίας και συνδυάζει πλούτη και κάλλη πνευματικά και φυσικός απαραμμίλους ωραιότητας, απροσίτους στους χοϊκούς.

Κατά την κατ’ έτος επικρατούσαν τάξιν, τας απογευματινάς ώρας ητοιμάσθησαν οι Μο­ναχοί να ανέλθουν εις την κορυφήν του Άθω. Οι ιερείς ημφιεσμένοι τα Ιερατικά των, φέροντες ιερός εικόνας και ψάλλοντες ύμνους και ωδάς, οι ιεροδιάκονοι θυμιώντες και ακολουθούντες οι Μοναχοί μετά των λαϊκών, ανερχόμεθα εις το Όρος εις ανάμνησιν της Μεταμορφώσεως του Κυρίου εις το Όρος Θαβώρ, όπου «το πρόσωπον αυτού έλαμψεν ως ο ήλιος, τα δε ιμάτια αυτού εγένετο λευ­κά ως το φως».

Για τον Αρχιερατικό Μανδύα, το Εγκόλπιο και την Πατερίτσα

Αγίου Συμεών Θεσσαλονίκης

Κεφάλαιο Γ΄

   Αφού δε θυσιάστηκε και πέθανε και αναστήθηκε για χάρη μας ο Χριστός, τότε κατέβηκε το άγιο Πνεύμα και λάβαμε την χάρη. Κι από τότε ρέουν από την καρδιά των πιστών οι ποταμοί των δωρεών (Ιωάν. 1, 38-39). Αυτό ακριβώς σημαίνει ο μανδύας.

Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΟΥΣ 3 ΠΡΩΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ

Βλασίου Ιω. Φειδά

      Η Χριστιανική ζωγραφική στους τρείς πρώτους αιώνες αναπτύχθηκε κυρίως στους χριστιανικούς τάφους και ιδιαίτερα στις κατακόμβες, στις οποίες διασώθηκαν αξιόλογες τοιχογραφίες (Ρώμης, Νεαπόλεως, Σικελίας, Μήλου, Κυρήνης, Λιβύης κ.α.). Τα κύρια θέματα των παραστάσεων αυτών συνδέονται με τον Ιησού Χριστό και αντλούνται από την Παλαιά ή την Καινή Διαθήκη, ενώ χρησιμοποιούνται και θέματα της κλασικής αρχαιότητας, τα οποία είχαν σχέση με σύμβολα και μύθους για τον θάνατο ή την αθανασία, όπως λ.χ. η προσωποποίηση των εποχών του έτους, η παράσταση του μύθου του Έρωτος και της Ψυχής και οι παραστάσεις ζώων (έλαφος, ίπποι, κριοί, κ.α.), πτηνών (περιστερά, παγώνι, ψιττακός κ.α. ), φυτών (άμπελος, κλάδος ελιάς, φοίνικας κ.α.) και αντικειμένων (άγκυρα, ναυς κ.α).

ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΟΥΛΕΙΑ ΤΗΣ ΠΛΑΝΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Πρωτοπρ. Κυριακού Τσουρού

 Μια ομολογία ενός πρώην θύματος

ΟΙ ΠΛΑΝΕΣ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΥΦΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΚΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Μιχαήλ Χούλη, Θεολόγου

   Σε αντίθεση με τα εκκλησιαστικά Ευαγγέλια, η γνωστική φιλολογική παραγωγή δεν εστιάζεται σε ιστορικές γνώσεις και γεωγραφικές λεπτομέρειες, τοπωνύμια, ονόματα προσώπων της εποχής, πρωταγωνιστών και παραγόντων στα χρόνια του Ιησού, αλλά σε μυθολογικούς και φιλοσοφικούς ακροβατισμούς που έχουν την αρχή τους πολλά χρόνια μετά την σταύρωση και ανάσταση του Χριστού. Πώς όμως ο ευαγγελιστής, γιατρός και ιστορικός της πρώτης Εκκλησίας, Λουκάς, έγραψε Ευαγγέλιο; Χρησιμοποίησε, όπως ο ίδιος αναφέρει, βέβαιες πηγές, αυτόπτες μάρτυρες και υπηρέτες του Λόγου, συνεργάστηκε με τον Μάρκο, τον απ. Παύλο κ.λπ., πατώντας σε καθαρά ιστορικό έδαφος. Τα περισσότερα αντιθέτως γνωστικά κείμενα ανήκουν στον 3ο και 4ο αιώνα, ενώ τα αρχαιότερα έχουν γραφτεί από τα μισά του β΄ αιώνα κ.ε. Αυτό που πρέπει πάντως εδώ να τονίσουμε είναι ότι την Κ.Δ. ενδιαφέρει όχι μόνο η διδασκαλία του Κυρίου Ιησού, αλλά και η σχέση με αυτόν τον ίδιο τον Θεάνθρωπο και το τι Αυτός αντιπροσωπεύει για την ανθρωπότητα: Ο Χριστός είναι η ενσαρκωμένη αλήθεια, η δε σύνδεση μαζί Του εξασφαλίζει τη σωτηρία.

Η ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ ΤΗΣ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 379